Sinir fizyolojisi, insan vücudunda bulunan organların, dokuların ve hücrelerin işlevlerini doğru bir şekilde yerine getirebilmesi için bu yapıların kendi aralarında ve çevre faktörlerinden gelen uyarıları alması ve değerlendirmesi sürecini inceler. Sinir sistemi, çevreden gelen uyarıları reseptörlerle alır ve bu verilerle vücut üzerindeki organların hareket etmesini sağlar. Sinir fizyolojisi, omurgalılarda yaygın olarak bulunan karmaşık ve çeşitli görevleri olan bir sistemdir.

Sinir fizyolojisi, omurgalılarda iki ana bölüme ayrılmaktadır: periferik sinir sistemi ve merkezi sinir sistemi.

Periferik sinir sistemi, duyu nöronları ve motor nöronlarından oluşur. Motor sinirleri, kalp kası, salgı bezleri, düz kaslar ve iskelet kaslarını uyaran somatik sinirler ve otonom sinirler olarak ikiye ayrılır. Otonom sinirler de kendi içinde parasempatik ve sempatik sinirler olarak iki gruba ayrılır.

Merkezi sinir sistemi, beyin, omurilik, beyincik ve beyin sapı gibi hayati önemi olan organları içerir. Beyin, embriyonik dönemde üç ana bölüme ayrılır: ön beyin, orta beyin ve arka beyin.

Omurilik, vücut merkezi içinde bulunan ve omurganın üzerinde boydan boya uzanan bir yapıdır. Omurilik, periferik sinirlerden gelen haberleri ve işaretleri beyne iletir ve beyinden gelen uyarıları vücuda aktarır. Refleks merkezi olarak da görev yapar. Omuriliğe gelen duyu sinir hücrelerinin gövdesi omurilik dışında bulunurken, motor sinir hücresinin gövdesi omuriliğin ventral bölümünde yer alır.

Duyu nöronları ile alınan uyarılar omuriliğe iletilir ve bu uyarıya verilen cevap motor sinir hücresi ile efektör organa taşınır. Bu süreç sonucunda refleks oluşur. Sinirler görevlerini yerine getirmediğinde refleks oluşmaz.

Sinir fizyolojisi, modern tıp ve biyoloji alanlarında önemli bir araştırma konusudur. Sinir sisteminin işleyişi hakkında yapılan çalışmalar, nörolojik hastalıkların tedavisi ve beyin fonksiyonlarının anlaşılması için temel bilgiler sağlar. Özellikle nöroplastisite, sinir hücrelerinin kendini yenileme ve reorganize etme kapasitesi, bu alandaki önemli kavramlardan biridir. Ayrıca, sinir hücreleri arasındaki iletişimi sağlayan sinapslar ve nörotransmitterler, sinir fizyolojisinin kritik bileşenleri olarak incelenmektedir.

Bu bilgiler ışığında, sinir fizyolojisi, biyolojinin ve tıbbın temel taşlarından biri olarak kabul edilir ve sinir sisteminin karmaşıklığını ve işlevselliğini anlamak için sürekli olarak araştırılmaya devam edilmektedir.