Periferik Sinir Sistemi Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
22 Haziran 2024

Periferik Sinir Sistemi Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Periferik Sinir Sistemi

Periferik sinir sistemi, merkezi sinir sistemini vücuttaki iç organlara, deri ve kaslara ulaştıran sinirleri kapsamaktadır. Bu sistem, nöronlar yani sinir hücreleri tarafından oluşturulmuştur. Vücutta üstlendiği görev, elektrik uyarıları sayesinde bilgi taşımaktır. Sinir hücreleri, gövde ve akson denilen uzun kuyruktan meydana gelir. Aksonların üstlendiği görev, sinir hücresinde gövdeyle deri, kaslar ve iç organlardaki reseptörler arasında elektrik uyarılarının aktarılmasını sağlamaktır. Genellikle miyelin denilen zarla kaplı olan aksonlar, etkin ve hızlı şekilde elektrik uyarılarını aktarır. Endonöryum denilen özel bir yerde bulunan akson demetlerinde, sinirlere besin taşıyan kan damarları bulunur ve bu yapı, elektrik ağı gibi bütün vücudu kaplar. Aksonlar vücutta demetler halinde bulunur ve bunlar duyusal (sensoryel), otonomik ve motor olarak üç çeşittir. Motor sinirlerin görevi istemli hareketleri kontrol etmektir. Gövdeleri omurilik içinde bulunur ve elektrik uyarılarını ilettikleri alan iskelet kaslarında bulunan özel reseptörlerdir. Duyu sinirleri ise ağrıyı, dokunmayı, nesneleri tanımayı ve titreşimleri hissetmeyi sağlar. Bunların gövdesi, duyu gangliyonları denilen yapılarda bulunur. Vücuttaki organlardan ve deriden aldıkları elektrik uyarılarını merkezi sinir sistemine taşırlar. Otonomik sinirler ise solunum yapma, kalp atışı, cinsel işlevler, sindirim ve kan basıncını kontrol ederler. Gövdeleri de vücuda yayılmıştır.

Periferik Sinir Sistemi Yapısı

Vücudumuzda, ilk boyun omurundan itibaren kuyruk sokumundaki omura kadar uzanan tüm omurlardan omurilikten çıkan iki adet sinir kökü bulunur. Bu spinal sinir lifleri omurun iki yanından çıkar, kaslara hareket uyarılarını taşır ve organlardan, deriden gelen uyarıları da omuriliğe ulaştırır. Belde ve boyundaki sinir liflerinin düzeni, kaslı olan kol ve bacaklardan daha karışıktır. Spinal sinir kökleri birleşerek sinir ağlarını oluşturur. Bu ağlar, kolda brakiyal pleksus, bacaklarda ise lumbosakral pleksus olarak tanımlanır.

Periferik Sinir Sistemi Bölümleri

Periferik sinir sistemi, iki ana bölümden oluşur: somatik sinir sistemi ve otonom sinir sistemi.

Somatik Sinir Sistemi

Somatik sinir sistemi, kişinin kendi isteğine göre görev yapar. Duyusal bilgileri merkezi sinir sistemine ulaştırır ve duyusal ve motor bölümleriyle işlevini yerine getirir. Duyusal bölümü kaslardan, eklemlerden, tendonlardan ve duyu organlarından uyarılar alırken, motor bölümü bu uyarıları değerlendirme görevini üstlenir. Bu bölümün bazı özellikleri şunlardır:
  • Hareket ve duyu sinirleri sayesinde vücutta iskelet kaslarını etkiler.
  • Somatik sinir sistemi, aldığı uyarılarla dokunmayı, ağrıyı, ısıyı ve farkındalığı algılar.
  • Bu sistemde sinir düğümleri bulunur.
  • Gelen uyarılar kişi sadece bilinçli olduğunda algılanır.
  • Somatik sistem, istemli ve bilinçli hareket etmeyi sağlar.
  • Sinirler uyarılma sonucunda tepki vererek, vücuttaki kasların kasılmasını sağlar.
  • Sistemde tek hareket siniri bulunur.
Otonom Sinir Sistemi

Otonom sinir sistemi, kişinin isteği dışında görev yapar. İstem dışı çalışan otonom sinir sistemi, vücudun dengesini korur. Sistemde parasempatik ve sempatik sinir sistemi olarak iki bölüm bulunur. Vücutta her organa ulaşırlar. Duygularla hareket eden sempatik sinir sisteminin yanında, parasempatik sinir sistemi dengeleme görevini üstlenir. Bu sistemin bazı özellikleri şunlardır:
  • Vücutta kalp ve düz kasların, salgı bezlerinin çalışmasını düzenleyen sistem, bunu azalma, artma, yavaşlama ve hızlanma şeklinde yapar.
  • Otonom sinir sisteminde otonom sinir düğümleri bulunur.
  • Sistem, aynı zamanda hareket, duyu ve birleştirme merkeziyle bağlantılıdır.
  • Gelen uyarıları sürekli olarak algılamaz, yani uyarılarda sürekli değişim veya baskılanma oluşmaz.
  • Sinirler, somatik duyular ve özel duyulardan gelen uyarıları da alır.
  • Sistemde iki hareket siniri bulunur. Bunlardan biri merkezi sinir sisteminde olup, aksonu miyelin kılıfla kaplıdır ve buradan uzak alanlara kadar gider. İkincisi, otonomik sinir sisteminde olup, gövde dışındaki uzantısında miyelin kılıf yoktur. Bunlar etkiledikleri organlarla alakalıdır.
Periferik sinir sistemi, bu özellikleriyle vücuttaki istem dışı ve istemli bütün hareket ve duygulardan sorumludur. Bu sistemde herhangi bir aksama olması, vücuttaki bütün dengenin bozulmasına yol açar.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Güneş

28 Nisan 2024 Pazar

Merhaba. Benim yüzümde özellikle gözlerimin altında morluklar var. 25 yaşında olmama rağmen beni 35 yaşında gösteriyor göz altı morluklarım. Sizce bu konuda ne yapmam gerekir? Bitkisel maskeler önerir misiniz? Şimdiden teşekkür ederim.

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba, göz altı morlukları için birçok farklı yöntem deneyebilirsin. Bitkisel çözümlerden biri olarak, patates dilimleri veya salatalık dilimlerini göz altına koyarak 10-15 dakika bekletebilirsin. Ayrıca, yeşil çay poşetlerini demledikten sonra soğutup göz altına uygulayabilirsin. Bunun yanı sıra, yeterli uyku almak, bol su içmek ve dengeli beslenmek de morlukları azaltmada etkilidir. Ancak, kalıcı bir sorun olduğunu düşünüyorsan bir dermatologa danışmanı tavsiye ederim. Teşekkür ederim.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Sinir Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Sinir Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Kolda Sinir Sıkışması Belirtileri ve Tedavisi

Kolda Sinir Sıkışması Belirtileri ve Tedavisi

Pudendal Sinir Sıkışması Tedavisi

Pudendal Sinir Sıkışması Tedavisi

Sinir İlaçları Ne İşe Yarar?

Sinir İlaçları Ne İşe Yarar?

Omurgada Sinir Sıkışması Belirtileri ve Tedavisi

Omurgada Sinir Sıkışması Belirtileri ve Tedavisi

Güncel

Kulakta Sinir Sıkışması Tedavisi

Kulakta Sinir Sıkışması Tedavisi

Güncel

Sinir Krizi Belirtileri ve Tedavisi

Sinir Krizi Belirtileri ve Tedavisi