- Tek hücreliler de sinir sistemi: Tek hücreli canlılar da ya da daha basit canlılarda sinir sistemi bulunmaz. Paremesyum'da bazı lifçikler sitoplazma içine iletimi sağlar. Ama amip hücresi bazı uyarılara karşı basit tepkiler vermektedir. Mesela iğne ucundan kaçmak, besin maddelerine yaklaşmak gibi.
- Omurgasızlar da sinir sistemi: Sölenterler de ve hidra da özelleşmiş sinir sistemleri gelişmiştir. Bu hücrelerin vücudun içindeki görünümü bir ağ şeklindedir. Böylece vücudun herhangi bir yerindeki uyarı her tarafa yayılabilir. Omurgasızlar da beyin görevi gören bir yapı yoktur.
- Omurgalılar da sinir sistemi: Omurgalılar en gelişmiş sinir sistemine sahip canlılardır. Sinir sistemini nöron adı verilen sinir hücreleri meydana getirir. Sinir sistemi merkezi ve çevresel sinir sistemi olamak üzere iki başlık altında incelenmektedir.
Merkezi Sinir Sistemi
Beyin ve omuriliği kapsayan sinir sistemidir. Sinir sisteminin asıl merkezi olan beyin, omurilik soğanı ve omurilikle birleşmesi sonucunda sinir sistemin oluşmuş olmaktadır.
Beyin zarı üç bölümden oluşur
- Sert zar: Kafatasına yapışmış olan kalın, sert zara verilen addır.
- Örümceksi Zar: Sert zar ile ince zar arasında bulunan ince bağ dokusuyla iki zarı birbirine bağlayan zara denir.
- İnce Zar: Hem beyni hem omuriliği kapsayan beyni besleyen kan damarlarının bulunduğu zardır.
Örümceksi zar ile ince zar arasındaki boşlukta beyin sıvısı (Beyin omurilik sıvısı) bulunur. Omurganın tam orta kısmına yerleşmiş olan omuriliğin önemli görevleri vardır.
Omuriliğin Görevleri
- Beyinden çıkan ve beyne gelen implusları iletmek
- Refleks merkezi olarak çalışması
- Alışkanlık hareketlerini denetlemek
Refleks: Alıcıların uyarılması sonucunda kas ve bez gibi organların canlının istemi dışında gelişen hareketlerdir. İnsanlarda doğuştan gelen reflesler de bulunmaktadır. Mesela gözleri kırpmak.
Çevresel Sinir Sistemi
Beyinden ve omurilikten çıkan vücudun içinde bulunan alıcıların ve uyarılan bütün dokuları birbirine bağlayan sisteme çevresel sinir sistemi denir. Beynin farklı bölgelerinden 12 çift sinir çıkmaktadır. Omurilikten ise 31 çift sinir çıkmaktadır.
19.01.2024 09:12:59
