Beyin Sinir Sistemi
Beyin sinir sistemi, organizmadaki bütün sistemlerin ve bütün organların görevlerini düzenleyen ve çalışmalarını sağlayan organ sistemidir. Sinir sistemini sinir hücreleri meydana getirir ve en büyük özelliği organları harekete geçirmek için verdiği emirdir. Örneğin görme, işitme, tatma, dokunma ve benzeri duyularla ilgili uyarıları algılayan özel uyarı alıcıları vardır.
Bu uyarı alıcılar ile ışık, ses, acı, tatlı gibi uyarılar beyine iletilir. Beyin bu uyarıları değerlendirerek gerekli emirleri ilgili organlara gönderir. Sinir hücreleri, komut aldıkları uyarıları vücudun çeşitli bölümlerine iletme yeteneğine de sahiptirler. Bu sayede aldıkları uyarılara cevap veren organlara bağlanmış olurlar. Sinir sistemi vücudun dengesini korunmasına yardımcı olur. Vücudun gösterdiği davranışlardan ve hafızadan sorumludur.
Sinir sistemi vücudun en karmaşık sistemi olarak bilinmektedir. Sinir sistemini oluşturan hücrelere nöron adı verilir. Beynin sağlıklı olarak işlevini yapabilmesi için nöronlar arasında sağlam bir etkileşim olmak zorunludur. Bu sistem sayesinde vücuda içten ve dıştan gelen uyarılar algılanır. Algılanan duyular işlenir, analiz edilir ve bu duyulara uygun yanıt ya da tepki için karar verilir. Sinir sisteminde sadece sinir hücreleri bulunmaz. Kütle olarak merkezi sinir sisteminin yarısını oluşturan yardımcı hücreler de vardır. Bu hücrelerin çeşitli özelliklere sahip olmalarından kaynaklı genelde sinir sisteminin görevini sürdürmesine yardımcı olurlar.
Sinir sistemi beyin-omurilik sistemi ve sempatik sistem olmak üzere ikiye ayrılır. Beyin-omurilik sistemi de kendi içinde merkezi sinir sistemi ve çevresel sinir sistemi olarak da kendi içinde ikiye ayrılır.
Merkezi Sinir Sistemi: Kafatası ve omurga içindeki organlardan oluşur. Bu organlar beyin, beyincik, omurilik ve omurilik soğanıdır.
Beyin: Kafatası içerisindeki yer alan en büyük organdır ve iki yarım küreden oluşur. Sağ yarım küre vücudun sol, sol yarım küre de vücudun sağ tarafını yönetir. Her yarım küre dört adet loba ayrılmıştır ve her lobun farklı işlevleri vardır. Beyin ile kafatası arasında bulunan zar beyni sarsıntılardan ve darbelerden korur. Beyinde duyu organlarından gelen acıkma, susama, uyku, uyanıklık gibi uyarılar değerlendirilir. Beyin sayesinde öğrenme faaliyeti ve hafıza olgusu sağlanırken problem ve olaylar çözülür. Bunların yanında kan basıncını ve vücut sıcaklığını düzenleyerek hormonların salgılanması sağlanır.
Beyincik: Kafatasının arka alt tarafında bulunur. Kol ve bacaklardaki kasların birbirleriyle uyumlu çalışmasını sağlar. Kol ve bacakların dengeli hareket etmesine yardımcı olur. Bunların yanında vücudun duruşunu, kasların kasılmasını, kalbin çalışma hızını, solunum hareketlerini sağlar.
Omurilik: Sırttaki omurga içerisinde bulunur. Omurgayı oluşturan omurların içindeki kanalboyunca uzanan sinir dokusudur. Beyin ile organlar arasındaki iletişimi, bilgi alışverişini sağlar. Omurilik refleksin merkezidir. Refleks, vücuda yapılan ani ve güçlü etkilere karşı vücudun istemsiz olarak verdiği tepkidir. Reflekse örnek olarak yutkunmak, yanan parmağın geri çekilmesi, göz kapaklarının açılıp kapanması, öksürme ve benzeri hareketler gösterilebilir.
Omurilik Soğanı: Boynun üst kısmında bulunur. İstem dışı olarak çalışan iç organları yönetir. Solunum, boşaltım, dolaşım, sindirim sisteminin çalışmasını sağlar. Vücudun gösterdiği yutma, öksürme, hapşırma, kusma, tükürük salgılama gibi istemsiz hareketlerin merkezidir.
Çevresel Sinir sistemi: Organlardan aldığı mesajları merkezi sinir sistemine getiren ve merkezi sinir sisteminden de organlara emir ileten sinirlerden oluşur. Çevresel sinir sistemi, merkezi sinir sistemi ile organlar arasındaki iletişimi ve bilgi alışverişini sağlar.
21.01.2024 10:23:52
Beyin Sinir Sistemi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
