{ "title": "Yapay Sinir Ağları", "image": "https://www.sinir.gen.tr/images/Yapay-Sinir-Aglari.gif", "date": "21.01.2024 15:10:59", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Yapay sinir ağları, yeni bilgilerin türetilmesi, oluşturulması ve yeni bilgilerin keşfedilmesi gibi kabiliyetlerin yardımsız gerçekleştirilmesi amacıyla insan beyninin sahip olduğu öğrenme özellikleri kullanılarak oluşturulan bilgi işlem sistemidir. Geleneksel programlama yöntemleriyle bunların yapılması zordur. Yani yapay sinir ağları programlanması zor ya da olanaksız olan olaylar için geliştirilen adaptif bilgi işlemle ilgilenen bilgisayar bilim dalıdır. Bu bilim dalı olayların örneklerini değerlendirmekte, bunlarla alakalı genellemeler yaparak, gerekli bilgileri toplayarak, daha önce görülmeyen örnekler ortaya çıktığında öğrenmiş olduğu bilgileri kullanarak karar verebilir. Sistem insan beynindeki öğrenme özelliği sayesinde oluşturulduğundan, yeni bilgilerin üretilmesi, keşfedilmesi gibi tüm işlemleri yardımsız yapabilmek için oluşturulmuş bilgisayar sistemidir. Bu nedenle yeni gelişmelerin yolunu açmış ve insan beyninin araştırılması açısından çok faydalı olmuştur. Yani yapay sinir ağları doğanın araştırılması, taklit edilmesi adına insanlığın yarattığı en son ürünler arasındadır.

Yapay sinir ağlarının çalışma prensibi

Yapay sinir ağları biyolojik sinir sisteminin simüle edilmiş bir halidir. İçeriğinde simüle edilmiş nöronlar yani sinir hücreleri bulunur. Bunlar farklı şekillerde bağlanarak, ağın oluşmasını sağlar. Ağların özellikleri öğrenme, hafızaya alma ve verilerin arasındaki ilişkinin ortaya konması şeklindedir. Yapay sinir ağları insandaki düşünme ve gözlem yeteneğini sağlayan çözümler üretir. Nöronlar arasında bulunan sinaptik bağlantıların ayarlanması sayesinde öğrenme sağlanır. İnsanların öğrenme süreci doğumdan itibaren başlar. Süreç içinde beyinde gelişme halindedir. Tecrübe edilen yaşananlar sayesinde sinaptik bağlantılarda ayarlama yapılar, hatta yeni bağlantılar oluşturulur. Bu öğrenmeyi sağlar. İnsanın yaşadığı bu öğrenme süreci yapay sinir ağları içinde aynı şekilde işler. Öğrenme eğitimle örneklerin kullanılması sayesinde sağlanır. Girdi çıktı verilerinin işlenmesiyle gerçekleşir. Yani eğitme algoritması verileri sayesinde, bağlantı ağırlıklarında yakınsama elde edilinceye kadar tekrar ayarlanır. Yapay sinir ağları birbirine bağlı çok sayıda işlem elemanından meydana gelen matematiksel sistemdir. İşlem elemanlarının her biri transfer fonksiyonu denilen denklemdir. Nöronlardan sinyali alan işlem elemanı, birleştirmeyi, dönüştürme ve bundan sayısal sonuç alınmasını sağlayan işlem gerçekleştirir. Bu işlem elemanları gerçek nöronlar gibi olup, ağda birbirine bağlanır. Böylecesinir ağları yapısı meydana gelir.

Sinirsel hesaplamanın merkezindeki adaptif ve doğrusal olmayan işlemler bulunur. Geleneksel işlemcilerden farklı şekilde çalışan bir sistemdir. Yani geleneksel işlemcinin tek işlem elemanıyla tek hareketi sırasıyla yapmasına karşılık, yapay sinir ağları fazla sayıda basit işlem elemanı sayesinde bir sorunla ilgilenen bir sistemdir. Tek işlem elemanı gelen girdiyi ağırlık kümesiyle ağırlandırıp doğrusal olmayan dönüşümü gerçekleştirerek, çıktı değerini meydana getirir. İşlem elemanları oldukça basit çalışır. Sinirsel hesaplama gücünü, yoğun bağlantı yapısı bulunan işlem elemanlarından alır. Nöronlar tabakalar şeklinde yapılandırılır, transfer fonksiyonları da eş zamanlı çalışır. Ağların önemli bir bölümü veri alan, çıktı üreten nöronlarla doludur. Girdi veriyle çıktı veriyi ilişkilendirmesi, ilk aşamada nöronların sahip olduğu transfer fonksiyonlarıyla, bunların birbiriyle bağlantısıyla ve bağlantılardaki ağırlıklarıyla alakalıdır.

Yapay sinir ağlarının sakıncaları

Bu yararlı yanında yapay sinir ağları sisteminde olanları bilmek mümkün olmaz. Ağların bir kısmı dışında kararlılık analizi yapmak oldukça güçtür. Yapay sinir ağlarının daha farklı sistemlere uygulanması işlemi de oldukça güçtür.

Yapay sinir ağları çeşitleri

Bu ağlar beş çeşit olarak düzenlenmiştir. Bunlar;
" } ] }