{
    "title": "Periferik Sinir Sistemi",
    "image": "https://www.sinir.gen.tr/images/periferik-sinir-sistemi.jpg",
    "date": "19.01.2024 18:47:23",
    "author": "Selen Karadeniz",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Periferik sinir sistemi,</b> merkezi sinir sistemini vücuttaki iç organlara, deri ve kaslara ulaştıran sinirleri kapsamaktadır. Periferik sinir sistemini nöronlar yani sinir hücreleri oluşturur. Vücutta üstlendiği görev elektrik uyarıları sayesinde bilgi taşımaktır. Sinir hücreleri gövde ve akson denilen uzun kuyruktan meydana gelir. Aksonların üstlendiği görev, sinir hücresinde gövdeyle deri, kaslarla iç organlardaki reseptörler arasında elektrik uyarılarının aktarılmasını sağlamaktır. Genellikle miyelin denilen zarla kaplı olan aksonlar, etkin ve hızlı şekilde elektrik uyarılarını aktarır. Endonöryum denilen özel bir yerde bulunan akson demetlerinde sinirlere besin taşıyan kan damarları bulunur ve elektrik ağı gibi bütün vücudu kaplar. Aksonlar vücutta demetle halinde olur. Bunlar duyusal yani sensoryel, otonomik ve motor olarak üç çeşittir. Motor sinirlerin görevi istemli hareketleri kontrol etmektir. Gövdeleri omurilik içinde olur ve elektrik uyarılarını ilettikleri alan iskelet kaslarında bulunan özel reseptörlerdir. Duyu sinirleri ise ağrıyı, dokunmayı, eşyaları tanıma, titreşimleri hissetme gibi görevler üstlenmiştir. Bunların gövdesi duyu gangliyonları denilen yapılarda bulunur. Vücuttaki organlarda, deriden aldıkları elektrik uyarılarını merkezi sinir sistemine taşırlar. Otonomik sinirlerde solunum yapma, kalp atışı, cinsel işlevler, sindirim ve kan basıncını kontrol ederler. Gövdeleri de vücuda yayılmıştır.</div><div><br></div><div><b>Periferik sinir sistemi yapısı</b></div><div><br></div><div>Vücudumuzda ilk boyun omurundan itibaren kuyruk sokumundaki omura uzanan tüm omurlardan omurilikten çıkan iki adet sinir kökü bulunmaktadır. Bu spinal sinir lifleri omurun iki yanından çıkmakta, kaslara hareket uyarılarını taşımakta ve organlardan, deriden gelen uyarıları da omuriliğe ulaştırmaktadır. Belde ve boyundaki sinir liflerinin düzeni, kaslı olan kol ve bacaklardan daha karışıktır. Spinal sinir kökleri birleşerek sinir ağlarını oluşturur. Bu kolda brakiyal pleksus, bacaklarda ise lumbosakral pleksus ağı olarak tanımlanır.</div><div><br></div><div><b>Periferik sinir sistemi bölümleri</b></div><div><br></div><div>Periferik sinir sistemi iki bölüm halindedir. Bunlar otonom sinir sistemi ve sempatik sinir sistemidir.</div><div><br></div><div><b>Somatik sinir sistemi:</b> bu bölüm kişinin kendi isteklerine göre görev yapar. Duyusal bilgileri merkezi sinir sistemine ulaştırır. Duyusal ve motor bölümleriyle işlevini yerine getirir. Duyusal bölümü kaslardan, eklemlerden, tendonlardan ve duyu organlarından uyarıları almakta, motor bölümü de bu uyarıları değerlendirme görevini üstlenir. Bu bölümün bazı özellikleri bulunmaktadır.</div><div><ul><li>Hareket ve duyu sinirleri sayesinde vücutta iskelet kaslarını etkiler.</li><li>Somatik sinir sistemi aldığı uyarılarla dokunmayı, ağrıyı, ısı ve farkında olmayı algılayan bir sistemdir</li><li>Bu sistemde sinir düğümleri yer alır.</li><li>Sisteme gelen uyarılar kişi sadece bilinçli olduğunda algılanmaktadır</li><li>Somatik sistem istemli ve bilinçli hareket etmeyi sağlar</li><li>Sinirler uyarılma sonucunda tepki vererek, vücuttaki kasların kasılmasını sağlar</li><li>Sistemde tek hareket siniri vardır</li></ul></div><div><b>Otonom sinir sistemi:</b> bu bölüm kişinin isteği dışında görev yapmaktadır. İstem dışında çalışan otonom sinir sistemi vücudun dengesini korur. Sistemde parasempatik ve sempatik sinir sistemi olarak iki bölüm vardır. Vücutta her organa ulaşırlar. Duygularla hareket eden sempatik sinir sisteminin yanında, parasempatik sinir sistemi dengeleme görevini üstlenir. Bu sisteminde sahip olduğu bazı özellikler vardır.</div><div><ul><li>Vücutta kalp ve düz kasların, salgı bezlerinin çalışmasını düzenleyen sistem, bunu azalma, artma, yavaşlama, hızlanma tarzında yapar.</li><li>Otonom sinir sisteminde otonom sinir düğümleri bulunmaktadır</li><li>Sistem aynı zamanda hareket, duyu ve birleştirme merkeziyle bağlantılıdır</li><li>Gelen uyarıları devamlı olarak algılamaz, yani uyarılarda sürekli değişim veya baskılanma oluşmaz.</li><li>Sinirler somatik duyular ve özel duyulardan gelen uyarıları da alır</li><li>Sistemde iki hareket siniri bulunmaktadır. Bunlardan biri merkezi sinir sisteminde olup, aksonu miyelin kılıfla kaplıdır. Buradan uzak alanlara kadar gider. İkincisi otonomik sinir sisteminde olup, gövde dışındaki uzantısında miyelin kılıf yoktur. Bunlar etkiledikleri organlarla alakalıdır.</li></ul></div><div>Periferik sinir sistemi bu özelikleriyle vücuttaki istem dışı ve istemli bütün hareket ve duygulardan sorumlu olur. Bunlarda herhangi bir aksama olması vücuttaki bütün dengenin bozulmasına yol açar.</div>"
        }
    ]
}